Top

Υπερβολικός έπαινος: ενισχύει ή υπονομεύει την αυτοεκτίμηση των παιδιών;

Οι γονείς, οι δάσκαλοι και οι άλλοι ενήλικες, προσπαθούν να ενισχύσουν την αυτοεκτίμηση των παιδιών και κυρίως των παιδιών που βλέπουν να είναι πιο μαζεμένα και να πιστεύουν λιγότερο στον εαυτό τους. Στην προσπάθειά τους αυτή, έχει παρατηρηθεί ότι μπορεί να  επαινούν με υπερβολικό τρόπο τονίζοντας υπέρ του δέοντος τις ικανότητές τους. Για παράδειγμα, όταν βλέπουν ότι ένα παιδί με χαμηλή αυτοεκτίμηση προσπαθεί, μπορεί να του πουν  “Είσαι απίστευτα καλός σε αυτό”.

 

Τι είναι η αυτοεκτίμηση; Αυτοεκτίμηση είναι ο σχετικός βαθμός της αξίας, ή της αποδοχής, τον οποίο οι άνθρωποι αντιλαμβάνονται για τον εαυτό τους. Η αυτοεκτίμηση, είναι ένα στοιχείο συνδεδεμένο με τις πρώτες εμπειρίες της ζωής μας, καθώς και με την επιρροή την οποία έχουμε δεχτεί από τους ανθρώπους που έχουν παίξει σημαντικό ρόλο στη ζωή μας. Δεν είναι ένα χαρακτηριστικό με το οποίο γεννιόμαστε. Αναπτύσσεται στο πέρασμα του χρόνου και οι ενήλικες μπορούν σε μεγάλο βαθμό να ενθαρρύνουν και να ενισχύσουν την ανάπτυξη του, όπως επίσης μπορούν να βοηθήσουν ένα παιδί να «αποκαταστήσει» την αυτοεκτίμηση του.

 

Τι βοηθάει τα παιδιά να τη χτίσουν; Τα παιδιά, είναι περισσότερο πιθανό να χτίσουν την αυτοεκτίμησή τους όταν οι σημαντικοί άνθρωποι στη  ζωή τους τα αποδέχονται και δεν τους ασκούν κριτική και όταν η επικοινωνία μαζί τους είναι ξεκάθαρη και σαφής. Όταν τα παιδιά αισθάνονται να αναγνωρίζεται η αξία τους και να γίνονται αντικείμενο σεβασμού ως μοναδικές προσωπικότητες, τότε είναι πιθανότερο τα ίδια να εκτιμούν, να σέβονται και να επιδοκιμάζουν τον εαυτό τους και τις πράξεις τους. Επίσης όταν κάνουμε ένα σχόλιο για το τι καταφέρνουν είναι σημαντικό το περιεχόμενο αυτού, να δίνει μια πληροφορία ως προς το πού τα πήγε καλά το παιδί, τι κατάφερε και τι χρειάζεται να δουλέψει λίγο παραπάνω.

 

Σχόλια που απλά λένε “Τέλειο”, “Μπράβο” ή “Μια χαρά”, δεν δίνουν κάποια πληροφορία στα παιδιά που μπορούν να την αξιοποιήσουν. Τα παιδιά χρειάζονται στοχευμένα σχόλια για να καταλάβουν τι κάνουν καλά και τι χρειάζεται να δουν λίγο περισσότερο. Ο υπερβολικός έπαινος είναι ο αντίποδας της αρνητικής κριτικής και δεν βοηθάει τα παιδιά να ικανοποιήσουν την βασική ψυχολογική τους ανάγκη και να νιώσουν ότι μπορούν να τα καταφέρουν στα περιβάλλοντα που βρίσκονται και λειτουργούν.

 

 

Κρητικού Μαρίνα
PhDc Συμβουλευτική Ψυχολογία
MSc  Ψυχολογία Υγείας
Συστημική-Οικογενειακή Ψυχοθεραπεύτρια

 

Δημιουργία φωτογραφίας μέσω AI